Data aktualizacji: 26.11.2023

Data publikacji: 26.08.2023

Działanie proklimatyczne miast – dlaczego jest kluczowe?

W obliczu narastającego kryzysu klimatycznego miasta stają się centrum kluczowych działań w walce ze zmianą klimatu. Przedstawiciele samorządów pełnią decydującą rolę w tym procesie, kształtując polityki i inicjatywy. Mają bezpośredni wpływ na wszystkich interesariuszy w tym m.in. na mieszkańców czy lokalnych przedsiębiorców. Działania podejmowane na poziomie lokalnym mają również potencjał generowania globalnych efektów. Miasta stają się laboratorium rozwiązań, które mogą inspirować i kształtować światowy kierunek dążenia do zrównoważonego rozwoju na szeroką skalę.

Spis treści:

  1. Możliwości decyzyjne
  2. Inspirowanie do zmiany
  3. Edukacja i mobilizacja społeczeństwa
  4. Szybkość działania

Możliwości decyzyjne

Miasta często mają bezpośrednie uprawnienia decyzyjne lub mogą silnie wpływać na decyzje dotyczące ważnych obszarów infrastruktury miejskiej jak np.:

  • sieci drogowe,
  • systemy transportowe,
  • użytkowanie gruntów,
  • systemy zbiórki i utylizacji odpadów,
  • zaopatrzenie w wodę,
  • rozwój terenów zielonych,
  • przepisy budowlane.

Długoterminowa wizja i strategia rozwoju, decyzje dotyczące budżetu, a także programy wspierające mogą być ważnymi czynnikami napędzającymi zmiany monitorowania skali rozwiązań redukcyjnych.

Inspirowanie do zmiany

Władze miejskie są właścicielami aktywów, gruntów i flot pojazdów, budują nowe budynki i infrastrukturę, a także często są jednymi z największych nabywców towarów i usług. Decyzje dotyczące aktywów komunalnych i zamówień publicznych mogą nie tylko w sposób bezpośredni wpłynąć na zmniejszenie śladu węglowego w kluczowych sektorach takich jak energia stacjonarna czy transport, ale również być katalizatorem zmian w postawach mieszkańców:

  • Inwestycje w transport publiczny, rozbudowę infrastruktury rowerowej, a także promowanie elektromobilności to kroki, które redukują emisje gazów cieplarnianych. I to w sposób bezpośredni (poprzez rozwój oferty niskoemisyjnego transportu) jak i pośredni (wpływając na ograniczenie ruchu samochodów spalinowych).
  • Zwiększanie efektywności energetycznej budynków publicznych i komunalnych poprzez inwestowanie w odnawialne źródła energii, termomodernizację budynków publicznych i stosowanie nowoczesnych technologii to punkt wyjścia, którego bezpośrednią konsekwencja może być rozwój programów wsparcia, by te zmiany zadziały się w budynkach prywatnych i komercyjnych.

Edukacja i mobilizacja społeczeństwa

Jako skupiska ludności, ośrodki gospodarcze, a także centra badań, innowacji, przedsiębiorczości i kultury, miasta mają nie tylko rolę w kreowaniu polityk, ale także w edukacji i mobilizacji społeczeństwa. Nawet tam, gdzie władze miejskie nie mają formalnej władzy, mogą mieć duży wpływ na walkę ze zmianą klimatu. Jest to możliwe dzięki współpracy i budowaniu koalicji z takimi podmiotami jak:

  • liderzy i przedstawiciele biznesu,
  • instytucje akademickie,
  • związki zawodowe i lokalne zrzeszenia pracowników,
  • instytucje pozarządowe,
  • mieszkańcy i zaangażowane grupy społeczne.

Programy informacyjne, kampanie edukacyjne oraz partnerskie projekty z lokalnymi społecznościami są kluczowe dla zbudowania świadomości ekologicznej oraz zachęcania do aktywnego zaangażowania w realizację strategii dekarbonizacji.

Szybkość działania

Miasta często mogą działać szybciej niż kraje i regiony. Samorządy miejskie są zwykle mniej obciążone biurokracją i partyjną polityką niż rządy krajowe lub regionalne. Wsparcie różnego rodzaju zrzeszeń i międzynarodowych programów wpierających w połączeniu z wymiernymi lokalnymi korzyściami, jakie działania na rzecz klimatu przynoszą mieszkańcom i przedsiębiorstwom, pomagają przywódcom miast ustalać i realizować ambitne, oparte na nauce cele klimatyczne, które często znacznie wyprzedzają wysiłki krajowe.


Podsumowanie

Miasta poprzez podejmowanie odpowiedzialnych decyzji, tworzenie innowacyjnych strategii i zaangażowanie społeczeństwa, pełnią kluczową rolę w kształtowaniu bardziej zrównoważonego kierunku rozwoju. Choć opisane w artykule inicjatywy będą wymagały odpowiedniego przygotowania, a także nakładów czasowych i finansowych to warto podjąć to wyzwanie. Wdrażając środki ograniczające emisje gazów cieplarnianych, miasta mogą jednocześnie poprawić jakość powietrza i zdrowie mieszkańców. Dodatkowo mają narzędzia, by rozwijać zrównoważone gałęzie przemysłu, tworzyć zielone miejsca pracy, przyciągać inwestorów i utrzymywać konkurencyjność w szybko zmieniającej się globalnej gospodarce.


Artykuł przygotowany w oparciu o źródło: Why city action is critical in the fight against climate change


 

Autor artykułu:

Sylwia Mindykowska