Liczymy ślad węglowy produktu

Contec S.A. to świadoma środowiskowo firma, która wpisuje się w politykę gospodarki obiegu zamkniętego, wytwarzając ze zużytych opon pełnowartościowe produkty, takie jak odzyskana sadza techniczna i olej popirolityczny.  W ten sposób, spółka niesie swój wkład w celu rozwiązania globalnego problemu środowiskowego dotyczącego zużytych opon, których w samej UE oddaje się rocznie do utylizacji ponad 3 mln ton (dane wg ETRMA, 2018r. ).

Jednym z powodów, dla którego Contec S.A. zgłosiło się do naszej Fundacji w sprawie obliczenia śladu węglowego swoich flagowych produktów była rosnąca świadomość ekologiczna ze strony środowiska przetwórczego spowodowana regulacjami EU, które zwraca coraz większa uwagę na redukcję emisyjności procesów, oraz chęć zrozumienia i redukcji śladu węglowego własnych produktów.

W ramach modelu „Circular economy” Contec stara się pomóc w transformacji przemysłu oponiarskiego w myśl idei gospodarki o obiegu zamkniętym, wprowadzając na rynek zrównoważone produkty z całkowitą transparentnością łańcucha dostaw – dodaje Klaudia Końska Specjalista ds. R&D w Contec

Choć każdy proces obliczenia śladu węglowego produktu przebiega podobnie i liczymy według tego samego standardu GHG Protocol. Product Life Cycle Accounting and Reporting Standard, September 2011. World Resources Institute and World Business Council for Sustainable Development  to jednak każdy kolejny projekt daje nam nowe wnioski i mówi wiele o branży, której dotyka.

Najważniejsze wnioski

  • Głównym surowcem używanym przez Contec S.A. do produkcji oleju i sadzy popirolitycznej są zużyte opony. Odbierane są one przez firmę produkcyjną jako odpady, a to oznacza że gdyby nie trafiły do ​​zakładu, zostałyby wyrzucone. W związku z tym, w obliczeniach śladu węglowego oleju i sadzy popirolitycznej, musieliśmy uwzględnić emisje spowodowane transportem opon do zakładu produkcyjnego, ale bez uwzględnienia emisji wynikających z produkcji opon. Ze względu na ilość przyjmowanych opon i niewielu innych produktów pozyskiwanych przez firmę w celach produkcyjnych, emisje wynikające z transportu opon stanowią największą część śladu węglowego w ramach klastra „Pozyskiwanie i wstępne przetwarzanie surowców”.
  • Na końcowy wynik śladu węglowego produktu duży wpływ ma emisyjność energii elektrycznej wykorzystywanej podczas procesu produkcyjnego. Zakład produkcyjny zasilany jest energią elektryczną ze 100% odnawialnych źródeł (energia wiatrowa i panele fotowoltaiczne). Warto zaznaczyć, że dostawa energii elektrycznej opiera się na zielonej taryfie, a nie na zakupie gwarancji pochodzenia, dzięki czemu Contec S.A. ma realny wkład w rozwój energii ze źródeł odnawialnych w Polsce. Gdyby zakład produkcyjny korzystał ze przeciętnego polskiego miksu energetycznego, ślad węglowy produktu (z wyłączeniem transportu do klienta) byłby 2,3 razy wyższy.

Najważniejsze obszary emisji

Bez uwzględnienia transportu do bramy klienta, ślad węglowy oleju popirolitycznego jest taki sam w obu przypadkach. Różnice w wyniku końcowym wynikają z dystansu i rodzaju transportu do klienta końcowego. Odległość do miejsca dostawy produktów dla klienta nr 2 jest ponad 3 razy większa, w związku z czym ślad węglowy oleju popirolitycznego w drugim przypadku wzrósł o 77,41 kg CO2e na 1 tonę substancji.

Możliwości redukcji śladu węglowego produktów

Celem przeprowadzenia wyliczeń śladu węglowego produktu przez Fundację nigdy nie jest samo obliczenie śladu. Żeby nadać sens naszej pracy staramy się zaproponować działania redukcyjne w procesach produkcyjnych firmy, z którą podejmujemy współpracę. 

Jako podsumowanie projektu dla Contec S.A. zaproponowaliśmy następujące możliwości redukcji śladu węglowego produktów:

  • Dalsza optymalizacja wydajności energetycznej procesu.
  • Redukcja zużycia mediów we własnym zakładzie.
  • Korzystanie z mediów o niższym śladzie węglowym we własnym zakładzie, np. korzystanie z energii elektrycznej pochodzącej z odnawialnych źródeł energii, dodatkowo, np. wózek widłowy operujący na takiej energii zamiast na LPG.
  • Optymalizacja łańcucha dostaw:
    – wybór bardziej ekologicznego środka transportu,
    – wybór surowców produkowanych bliżej zakładu.
  • Stosowanie surowców o mniejszym śladzie węglowym od producentów:
    – operujących na zielonej energii,
    – korzystających z surowców pochodzących z recyclingu,
    – z wdrożonymi działaniami energooszczędnymi i/lub redukującymi zużycie surowców.
  • Wybieranie dostawców, którzy liczą i redukują ślad węglowy oferowanych przez siebie produktów i materiałów. 

Stawiając ten wymóg jako jeden z warunków koniecznych w procesach przetargowych i sygnalizując podwykonawcom konieczności dostarczania danych już na etapie podpisywania umów, przyczyniamy się do budowania świadomości dostawców i podwykonawców.


OKIEM EKSPERTA

Aleksandra Drewko-Climate Strategies Poland
dr Aleksandra Drewko
ekspertka ds. kalkulacji
i redukcji śladu węglowego

„W tym interesującym projekcie z jednej strony współpracowaliśmy z firmą, która była w stanie dostarczyć wysokiej jakości, precyzyjne dane operacyjne z własnego zakładu. Z drugiej strony napotkaliśmy wyzwanie dotyczące braku informacji od producentów surowców na temat śladu węglowego ich produktów. Niestety, firm liczących emisje własnych wyrobów nadal jest niewiele. Warto pamiętać, że bez informacji o emisyjności (śladzie węglowym) danego surowca lub wyrobu firmy, które bazują na tych komponentach lub są wykorzystywane w procesie produkcji nie są stanie dokładnie ocenić ich wpływu na ślad węglowy własnego produktu i podejmować świadomych decyzji o współpracy z dostawcami wdrażającymi działania redukcyjne.”



Wprowadzenie: Liczenie śladu węglowego – modelowy ekologiczny oddział Banku Millennium

Bank Millennium S.A. jest przedsiębiorstwem, które od lat świadomie podejmuje działania środowiskowe. Od 2011 r. Grupa Banku Millennium raportuje informacje dotyczące jej wpływu na środowisko, w tym dane dotyczące emisji gazów cieplarnianych. Bank przykłada dużą wagę do badania i obniżania poziomu emisyjności nieruchomości zajmowanych w związku z prowadzoną działalnością, stale wprowadza przyjazne środowisku rozwiązania w swoich centralach.

W tym roku został także otwarty modelowy ekologiczny oddział Banku Millennium – współpraca Climate Strategies Poland z Bankiem polegała na obliczeniu efektu redukcji emisji gazów cieplarnianych po zmianie lokalizacji placówki i otwarciu jej w nowym miejscu i w nowej, przyjaznej środowisku formule. 

Cel

Głównym powodem, dla którego Bank Millennium zgłosił się do naszej Fundacji było:

  • precyzyjne obliczenie redukcji emisji gazów cieplarnianych wynikającej ze zmiany lokalizacji jednej z placówek oraz zastosowania w niej szeregu rozwiązań proekologicznych.

Granice organizacyjne projektu

Granice organizacyjne wykonanych obliczeń emisji gazów cieplarnianych objęły jedną, średniej wielkości placówkę Banku Millennium S.A., która zmieniła swoją lokalizację.

Jakie działania podjęto dotychczas?

W celu obniżenia zużycia mediów zostały zastosowane m.in.

  • Oświetlenie wyposażone detektory ruchu oraz w czujniki natężenia światła, które regulują moc, w zależności od nasłonecznienia,
  • Klimatyzacja w klasie efektywności energetycznej A+++,
  • Energooszczędne wyposażenie komputerowych stanowisk pracy,
  • Wentylacja z zastosowaniem odzysku ciepła,
  • Toalety z podwójną opcją spłukiwania oraz z wykorzystaniem wody szarej do spłukiwania,
  • Perlatory w kranach, które mogą obniżyć zużycie wody (np. na mycie rąk) do prawie 50%.

Do wyposażenia i dekoracji nowej placówki zastosowano rozwiązania ekologiczne.

farby-ekologiczne

Ekologiczne materiały wykończeniowe i farby

meble-niski-ślad-węglowy

Wybór mebli z materiałów o niższym śladzie węglowym

ekologiczne-dekoracje

Elementy dekoracyjne wykonane z materiałów naturalnych i pochodzących z recyklingu


Zakres projektu

Redukcja śladu węglowego została policzona dla dwóch oddzielnych rodzajów działań:

1. Obniżenia zużycia mediów w nowej placówce,

2. Wyboru ekologicznych rozwiązań w nowej placówce przy zakupie mebli oraz materiałów wykończeniowych.

Ślad węglowy wzięty pod uwagę w projekcie objął wszystkie bezpośrednie i pośrednie emisje, z wyjątkiem tych pochodzących z działań wyłączonych.

Jak przebiegał proces liczenia śladu węglowego?

Efekty projektu

Świadomy wybór rozwiązań proekologicznych na każdym etapie prac wykończeniowych w nowej placówce, razem z redukcją zużycia energii, innych mediów oraz zakupem zielonej energii elektrycznej, pozwoliły na redukcję emisji gazów cieplarnianych o ponad 70% w skali roku. W przypadku jednej placówki Banku to redukcja o prawie 39 ton ekwiwalentu dwutlenku węgla rocznie. To tyle, ile zaoszczędziłoby 26 osób przesiadając się na rok z samochodu na rower.

Produkt końcowy

Współpraca z naszą Fundacją zagwarantowała klientowi:

  • Niezależną weryfikację zaangażowania Banku Millennium S.A. w dążeniu do ciągłej redukcji emisji gazów cieplarnianych.
  • Szczegółowy raport zawierający zarówno obliczenia emisyjności poszczególnych inicjatyw, jak również rekomendacje dotyczące możliwej, dalszej redukcji emisji.
  • Narzędzie do samodzielnego obliczania śladu węglowego dla badanej placówki.
  • Certyfikat wyliczenia śladu węglowego zgodnie z Greenhouse Gas Protocol, A Corporate and Reporting Standard, revised edition, March 2004. World Resources Institute and World Business Council for Sustainable Development.

PODSUMOWANIE

Bank Millennium S.A. wprowadził w nowej placówce szereg rozwiązań mających na celu redukcję emisji gazów cieplarnianych. Część z nich dotyczyła redukcji zużycia mediów (energii elektrycznej, ogrzewania, wody, etc.), a część jednorazowych działań – takich jak np. wybór ekologicznych materiałów wykończeniowych czy mebli z recyclingu. O ile Bank dysponował danymi operacyjnymi zużycia mediów, o tyle producenci materiałów wykończeniowych nie zawsze potrafili podać ślad węglowy swoich produktów. Należy pamiętać, że poprawne i kompletne dane to nadrzędne informacje potrzebne do obliczania śladu węglowego, a dopiero ich odpowiednie zestawienie może stanowić podstawę do wdrażania strategii redukcyjnych. Przygotowane przez Fundację narzędzie do samodzielnego obliczania śladu węglowego stanowi szablon do zbierania i analizowania niezbędnych danych. Dzięki niemu Bank będzie mógł śledzić emisje w innych swoich placówkach i w rezultacie stale redukować emisje gazów cieplarnianych. 


OKIEM EKSPERTA

Aleksandra Drewko-Climate Strategies Poland
dr Aleksandra Drewko
ekspertka ds. kalkulacji
i redukcji śladu węglowego

„W liczeniu redukcji śladu węglowego ważne jest żeby nie porównywać „jabłek do gruszek”, a „jabłka do jabłek”. Dlatego tak ważne jest określenie granic systemu oraz dokładne sprecyzowanie parametrów. W tym przypadku była to placówka Banku przed i po zmianie lokalizacji. Uwzględniliśmy takie wielkości jak np. ilość pracowników pracująca stale w danej placówce, ilość obsługiwanych klientów w określonym czasie, ilość godzin otwarcia placówki, które gdyby uległy zmianie również wpłynęłyby na obniżenie śladu węglowego. Zarówno klientowi, jak i Fundacji zależało na policzeniu realnej redukcji wynikającej z wdrożenia działań mających na celu obniżenie zużycia mediów oraz ze zmiany na energię elektryczną ze źródeł odnawialnych.”


Jakie były wyzwania?

Nadrzędnym celem Orange Polska, w ramach podejścia #OrangeGoesGreen, jest osiągnięcie neutralności klimatycznej netto dla całej organizacji do 2040 roku.* (*Net Zero Carbon – wyzerowanie netto własnych emisji bezpośrednich i pośrednich oraz emisji w całości łańcucha wartości). Ślad węglowy oferty Orange Flex – dowiedz się więcej.

Pierwszy etap:
– ograniczenie do 2025 r. emisji CO2 aż o 65% w porównaniu do 2015 r.; 

Głównie dzięki zwiększeniu do min. 60% udziału energii odnawialnej w zużyciu Orange Polska.

Orange  zwrócił się do Climate Strategies Poland  z prośbą o obliczenie śladu węglowego ich najnowszej oferty komórkowej, czyli Orange Flex.

Celem projektu było ustalenie:

  • W jaki sposób Orange Flex wpływa na środowisko?
  • Jaką skalę działań trzeba zaplanować, by w całości zrekompensować ten wpływ?

Jakie działania podjęto dotychczas?

Oferta Orange Flex została zaprojektowana tak, by być w pełni cyfrową. Wszystko odbywa się online za pomocą dedykowanej aplikacji na telefon komórkowy. Dzięki czemu może być bardziej przyjazna środowisku:

farby-ekologiczne

Ekologiczne materiały wykończeniowe i farby

meble-niski-ślad-węglowy

Wybór mebli z materiałów o niższym śladzie węglowym

ekologiczne-dekoracje

Elementy dekoracyjne wykonane z materiałów naturalnych i pochodzących z recyklingu


Jak przebiegał proces liczenia śladu węglowego?

etapy-liczenia-śladu-węglowego-orange

Jak policzyliśmy ślad węglowy Orange Flex?

Przy liczeniu śladu węglowego wzięliśmy pod uwagę:

1. Wszystkie usługi telekomunikacyjne, z których korzystają klienci Orange Flex, tzn.: połączenia telefonicznie, SMS/ MMS, Internet (zarówno w Polsce jak i w roamingu).

2. Dystrybucję karty SIM do klienta:
– własny odbiór w Punkcie Obsługi Sprzedaży Orange
– własny odbiór w punktach trzecich
– wysyłka kurierem.

3. Konieczność pobrania aplikacji (wraz z jej aktualizacjami) Orange Flex.

W przeliczeniu na jednego użytkownika miesięcznie ślad węglowy korzystania z Orange Flex (usługa telekomunikacyjna, fizyczna karta SIM wraz z dostawą oraz ściągnięcie aplikacji) to 3,273 kg CO2e.

Zakres projektu

Ślad węglowy obejmuje wszystkie bezpośrednie i pośrednie emisje, z wyjątkiem tych pochodzących z działań wyłączonych.

W wyniku projektu (wyliczeń śladu węglowego i dyskusji) narodziła się wizja Orange Flex jako pierwszej w Polsce usługi telekomunikacyjnej neutralnej dla klimatu.

orange-flex-neutralna-dla-klimatu

Produkt końcowy

  • Niezależna weryfikacja zaangażowania firmy Orange w dążenie do ciągłej redukcji emisji.
greenhouse-gas-protocol

Jak Orange Flex osiągnął neutralność klimatyczną?

Wdrożenie strategii redukcji i kompensacji emisji

Orange Flex nawiązało współpracę z Fundacją Las na Zawsze, w wyniku której, wspólnie z użytkownikami oferty posadzili 10 000m2 bioróżnorodnego i zarządzanego przez naturę lasu na Kaszubach. Takie rosnące, młode drzewa mogą w ciągu roku pochłonąć nawet 7 ton CO2[1].

Ponadto, operator zdecydował się także na kompensację emisji gazów cieplarnianych poprzez zakup certyfikatów Gold Standard.

Warto także dodać, że oferta Orange Flex jest obsługiwana prądem wygenerowanym dzięki odnawialnym źródłom energii pochodzących z fam wiatrowych. Operator planuje również zwiększyć działania edukacyjne, by zachęcić klientów do zaangażowania się we wspólne działania ekologiczne.


OKIEM EKSPERTA

Aleksandra Drewko-Climate Strategies Poland
dr Aleksandra Drewko
ekspertka ds. kalkulacji
i redukcji śladu węglowego

„W liczeniu śladu węglowego usługi szczególnie ważny jest wybór jednostki funkcjonalnej, według której będzie liczony jej ślad węglowy. Jednostka funkcjonalna odzwierciedla ilość lub sposób, w jaki dany produkt lub usługa są wykorzystywane przez konsumenta oraz korzyści z nimi związane. Dodatkowo dzięki odpowiednio dobranej jednostce funkcjonalnej można porównać wynik śladu z innymi produktami i usługami. Firma Orange Polska dysponowała bardzo dobrymi danymi odnośnie swojej oferty Flex, co bardzo ułatwiło moją pracę. Ponadto cała ekipa projektowa była zaangażowana w weryfikację mapy procesów, która gra pierwsze skrzypce w trakcie ustalania granic obliczeń śladu węglowego.”


Źródła:

[1] https://www.gdansk.lasy.gov.pl/aktualnosci/-/asset_publisher/1M8a/content/rola-lasow-w-obiegu-wegla-w-przyrodzie; data dostępu: 31.05.2021