Ślad węglowy (ang. carbon footprint) to miara wpływu naszych działań na zmiany klimatu. Obrazuje to ilość emisji gazów cieplarnianych, takich jak dwutlenek węgla, metan czy podtlenek azotu, emitowanych bezpośrednio lub pośrednio przez różne podmioty na wszystkich etapach ich życia.
Spis treści:
Ślad węglowy jest to całkowita suma emisji gazów cieplarnianych podczas pełnego cyklu życia jednostki funkcjonalnej, wywołanych bezpośrednio lub pośrednio przez podmiot, którym może być:
Mierzenie śladu węglowego opiera się na precyzyjnie zdefiniowanych standardach. Najbardziej rozpowszechniony i globalnie uznawany z nich to Greenhouse Gas Protocol („GHG Protocol”). Jest to
szczegółowa metodyka pozwalająca na obliczenie śladu węglowego każdego podmiotu, w tym m.in. firmy (w różnych zakresach jej działalności) oraz oferowanych przez nią produktów czy usług.
Według GHG Protocol obliczenie śladu węglowego obejmuje emisję wszystkich gazów cieplarnianych, które przyspieszają efekt cieplarniany. Do tej grupy należą:
Ślad węglowy wyrażany jest zawsze za pomocą ekwiwalentu CO2 (CO2e). Jest to jednostka miary biorącą pod uwagę potencjał globalnego ocieplenia (Global Warming Potential – GWP) każdego z gazów cieplarnianych w przeliczeniu na jednostkę dwutlenku węgla. Jednostka ta pozwala nam porównywać emisje różnych gazów cieplarnianych i obliczać całkowitą wielkość emisji.
Emisje gazów cieplarnianych oblicza się poprzez pomnożenie danych dotyczących zużycia przez wskaźnik emisji (w zależności od użytego paliwa, rodzaju energii i zamierzonej działalności). Następnie należy pomnożyć otrzymaną wartość przez odpowiedni współczynnik GWP.
Wskaźniki emisji CO2e mówią o tym, ile emisji wygenerowało wytworzenie jednostki funkcyjnej danego źródła, np. 1 kg CO2e na 1 kg produktu. Odpowiedni wybór wskaźnika emisji jest kluczowy do przeprowadzenia obliczeń śladu węglowego.
W celu policzenia śladu węglowego produktu, nie ma konieczności uprzedniego liczenia śladu węglowego przedsiębiorstwa. Jednakże, posiadanie obliczeń dla całej firmy (w szczególności danych dotyczących działalności operacyjnej, np. zakupiona ilość paliwa, zużycie energii elektrycznej itp.) jest niezwykle pomocne w liczeniu śladu węglowego wytwarzanego produktu.
Ważna różnica w liczeniu śladu przedsiębiorstwa i produktu dotyczy granic systemu. W liczeniu śladu organizacji dzielimy emisje na Zakresy 1, 2 i 3. W przypadku liczenia śladu węglowego produktu czy usługi operujemy w kategoriach faz życia. Wyróżniamy dwie fazy: od kołyski do grobu (cradle-to-grave), bądź od kołyski do bramy (cradle-to-gate).